
Çin, Google’a karşı bir rekabet ihlali soruşturması başlattı ve ABD’nin Çin’den ithal edilen ürünlere uyguladığı %10’luk ek gümrük vergilerine misilleme olarak yeni gümrük vergileri duyurdu. Çin Devlet Piyasa Denetleme İdaresi (SAMR), 2010 yılında arama hizmetini Çin ana karasından çeken Google hakkında, ülkenin rekabet yasalarını ihlal ettiği şüphesiyle bir soruşturma başlattığını Salı günü yaptığı kısa bir açıklamayla duyurdu.
Bu adım, Çin’in ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin uyguladığı gümrük vergilerine yanıtının bir parçası olarak görülüyor. Piyasa denetleyicisi, bu hamleyi, Çin Devlet Konseyi’nin ABD kömürü ve sıvılaştırılmış doğal gaza %15, ham petrole, tarım makinelerine ve pikap kamyonlara ise %10 ek gümrük vergisi uygulama kararını açıklamasıyla eş zamanlı olarak duyurdu.
Salı günü, Çin’in bir haftalık Ay Yeni Yılı tatilinin son gününde, Çin Ticaret Bakanlığı belirli metaller için yeni ihracat kısıtlamaları açıkladı: tungsten, tellür, bizmut, molibden ve indiyum. Ayrıca Calvin Klein’ın sahibi PVH ve biyoteknoloji şirketi Illumina’nın Pekin’in güvenilmez kuruluşlar listesine ekleneceğini belirtti.
SAMR, Google’ın söz konusu ihlallerini detaylandırmadı. Google’ın arama, Gmail, Google Haritalar gibi birçok hizmeti Çin ana karasında erişilebilir değil, ancak ABD’li teknoloji devi, özellikle reklamcılık alanında ülkede bazı faaliyetlerini sürdürüyor.
Çin’in rekabet ihlali denetleyicisi, iki ülke arasında tırmanan teknoloji ve ticaret savaşları nedeniyle ABD şirketlerine karşı giderek daha fazla güç gösterisinde bulunuyor.
Kurum, Aralık ayında ABD’li çip devi Nvidia hakkında, 2019 yılında İsrailli bağlantı ürünleri ve çözümleri sağlayıcısı Mellanox Technologies’i satın almasına ilişkin bir soruşturma başlattı. Bu adım, yapay zeka grafik işlem birimlerinin en büyük tasarımcısına yönelik bir uyarı olarak görüldü. Şirket, ABD ihracat kısıtlamalarına uyum sağlamak için en gelişmiş çiplerine Çin’in erişimini kısıtlamak zorunda kaldı. Soruşturma hala devam ediyor.
Google’a yönelik rekabet ihlali soruşturması, şirketin Çin’in yerel internet hizmetleri pazarındaki marjinal varlığı göz önüne alındığında alışılmadık bir durum. Google, Çin’den elde ettiği geliri açıklamadı, ancak ABD’li teknoloji haber sitesi The Information, 2019 yılında şirketin 2018’de Çin merkezli reklamverenlerden 3 milyar ABD dolarından fazla gelir elde ettiğini ve bunun bir önceki yıla göre %60 arttığını bildirdi.
Google, Salı günü yapılan yorum talebine hemen yanıt vermedi.
SAMR’in rekabet ihlali soruşturmaları genellikle bir para cezasıyla sonuçlanıyor. 2013 yılında Çin Ulusal Kalkınma ve Reform Komisyonu (o dönemde rekabet ihlali soruşturmalarından sorumlu kurum), ABD’li mobil çip tasarımcısı Qualcomm hakkında bir soruşturma başlattı. Qualcomm, 14 aylık soruşturmayı sona erdirmek için Çin hükümetine 975 milyon ABD doları para cezası ödemeyi kabul etti.
Rekabet ihlali soruşturmaları, ulusal güvenlik soruşturmalarına kıyasla daha hafif bir düzenleyici yanıt olarak görülüyor. Çin Siber Uzay İdaresi, Mayıs 2023’te ulusal ve siber güvenlik endişeleri nedeniyle ABD’li bellek çipi üreticisi Micron Technology hakkında bir soruşturma başlattı. Bu soruşturma, Micron’un bellek ürünlerinin Çin’in kritik bilgi altyapısından yasaklanmasıyla sonuçlandı ve şirkete 4 milyar ABD doları gelir kaybına mal oldu.