Amerikalılar ortalama olarak günde 11 saat medya kullanıyorlar. Bazıları için bu çok daha fazla. Cameron Sepah; CEO’lar ve VC’ler başta olmak üzere öncelikli olarak teknoloji yöneticileri ile çalışıyor ve genellikle teknoloji ve yiyeceğe ilişkin benzer bağımlılık davranışlarıyla tekrar tekrar karşılaşıyor.
Özellikle bir ofiste çalışıyorsanız, teknoloji yiyecek kadar kaçınılmaz bir şey oluyor ve bu potansiyel bağımlılıklarla baş etmeyi zorlaştırıyor.
Sepah, “Teknolojiden tamamen uzak kalamazsınız ancak bu, beyninizin bir anlamda sıfırlanmasına izin verecek şekilde sınırlandırılması veya bölümlendirilmesi için bir yapı sağlar.” diyor.
İşte bu yüzden Sepah, dopamin orucu (dopamine fasting) terimini popülerleştirdi. Önce Ağustos ayında LinkedIn’de bu terimi bir gönderide kullandı ve bu gönderi yüz binin üzerinde gösterim ve binlerce yorum aldı. Dopamin orucu, Sepah’ın kariyerinin tamamına uyguladığı fikre ilişkin yeni bir terim: hastaların uyarıcı kontrolü (yiyecek, seks veya sosyal medya olabilir) ile problemli davranışları yönetmesine yardımcı olmak.
Sepah, saatlerce Instagram’da dolaşmanın veya Reddit yazıları okumanın beyinlerimizi yeniden yapılandırdığını, dikkat alanlarımıza, duygularımızı düzenleme yeteneğimize ve basit görevlerden zevk alma şeklimize müdahale ettiğini söyledi.
Dopamin, beyinlerimizdeki ödül ve motivasyondan sorumlu bir sinir taşıyıcısıdır. Sürekli aşırı uyarılma, zaman içinde dopamine daha az duyarlı olmamıza neden olabilir; bu nedenle aynı iyi duyguyu hissetmek için bir davranışı daha fazla gerçekleştirmek gerekebilir ve bu da sonunda bir bağımlılık modeliyle sonuçlanabilir.
İnternetin bir kısmı da viral olmuş bir tweet sayesinde dopamin orucuyla tanıştı.
Sepah’a göre bu, fikrinin kötüye kullanımı ve kendisi de bunun olmasını beklediğini söyledi: “İnsanların onu aşırıya taşıması mümkündü. Silikon Vadisi bunu yapmayı seviyor.” dedi.
Bazı insanlar dopamini kesmek konusunda çok titiz (fastidious) oluyorlar ve Sepah niyetinin asla bu olmadığını söylüyor. Sepah, dopamin orucunu normalden daha iyi olmak için bir hile olarak görmüyor. “Bu bir biohack değil, bu sağlıklı insanların yaptığı şey: geceleri bilgisayarınızı kapatmak, haftasonları izin almak, tatil yapmak.” diyor.
Sepah, Silikon Vadisi’nin diyetlere ve oruçlara olan saplantısını fikrini isimlendirmek için kullandı. Stresten dolayı yemek yemek, danışmanlık yaptığı ve hastalarında gördüğü en yaygın sorunlardan bir tanesi. Ve bazı insanların dopamin orucunu uçlara taşıması kimi Silikon Vadisi diyetlerini anımsatıyor. Ocak ayında Amanda Mull, Twitter CEO’su Jack Dorsey’in bazen günde 22 saat oruç tuttuğunu ya da bazen günlerce sadece suyla beslendiğini söyledi. Eleştirmenler Dorsey’in diyetlerini ya da diğer yoğun diyetleri yeme bozuklukları ile karşılaştırdı ve “uyaran kontrolü” (stimulus control) ile gerçek bir sağlık kaygısı arasındaki çizgiyi sorguladı.
Sepah’a göre, dopamin orucu, dopamin veya teknoloji korkusu yaratmakla ilgili değil, tamamen niyetle ilgili. Örneğin, Kindle’ınızda bir kitap okumak teknoloji kullanımıyla dinlenmenin sağlıklı bir yolu olabilirken, aynı miktarda zamanı Twitter’a göz atmak için kullanmak zararlı bir şey olabilir. Aralıklı oruç gibi dopamin orucu da kontrolsüz uyaranları yönetmek için iyi bir yol olabilir ancak daha büyük bir sorunu maskelemek için de kullanılabilir.