Çin’in 1,4 milyarlık nüfusunun üçte birini oluşturan kırsal kesimde yaşayan insanlar, yapay zeka hizmetlerini kullanmaya istekli.
Çin’in geniş kırsal bölgelerinde, köylüler domuz yetiştiriciliğinden zararlı böceklerle mücadeleye kadar pek çok konuda tavsiye almak için sohbet botlarının faydalı olduğunu keşfediyor.
Ülkenin geniş internet altyapısı ve mobil telefon kullanımının yaygınlığı sayesinde, nüfusun üçte birini oluşturan kırsal kesimdeki insanlar, Hangzhou merkezli girişim DeepSeek’in açık kaynaklı modelleriyle başlattığı yapay zeka dalgasının ardından, tarım ve kırsal yaşamda yapay zeka hizmetlerini uygulamaya hevesli hale geldi.
Alibaba Group Holding ve Tencent Holdings gibi Çinli teknoloji devleri de, yapay zeka uygulamalarının yaygınlaşmasını hızlandırmak için kullanımı kolay sohbet botları geliştirdi. Alibaba, aynı zamanda South China Morning Post’un sahibi olarak, Zhejiang eyalet hükümetiyle stratejik bir ortaklık imzaladı. Bu ortaklığın amaçlarından biri, yapay zeka teknolojilerini uygulayarak kırsal-kentsel yoksulluk uçurumunu daraltmaktı.
Tencent’in Yuanbao’su, Alibaba’nın Tongyi’si ve ByteDance’in Doubao’su gibi Çin’in en iyi yapay zeka sohbet botları, geniş kırsal bölgeler de dahil olmak üzere hızla yeni kullanıcılar kazanıyor.
DeepSeek’in R1 akıl yürütme modelini Şubat ayında entegre eden Tencent’in Yuanbao’sunu tanıtan sloganlar, özellikle Çin’in kuzeydoğusundaki kırsal köylerde hızla yayıldı ve Çin sosyal medyasında tartışmalara yol açtı. Yol kenarlarındaki tabelalarda büyük beyaz ve sarı harflerle şu ifadeler yer alıyor:
- “Zararlı böcekleri teşhis etmeniz mi gerekiyor? Tencent Yuanbao’ya sorun.”
- “Kırsal girişiminizi nasıl başlatacağınızı bilmiyor musunuz? Tencent Yuanbao’ya sorun.”
- “Canlı yayın e-ticaretinde zorlanıyor musunuz? Tencent Yuanbao’ya sorun.”
Sadece Şubat ayında Yuanbao’nun günlük aktif kullanıcı sayısı 20 kat arttı. Tencent Başkanı Martin Lau Chi-ping, geçen hafta şirketin yıllık kazanç toplantısında bu artışı duyurdu.
Başlangıçta bir tarayıcı ve bulut depolama hizmeti olan Alibaba’nın Quark’ı, şirketin amiral gemisi yapay zeka asistanına dönüştürüldü ve Şubat itibarıyla 146,6 milyon aylık aktif kullanıcıya ulaştı. Geçen yılın en hızlı büyüyen yapay zeka uygulamalarından biri olan Doubao, 81,9 milyon aylık aktif kullanıcı kazanırken, DeepSeek’in kendi adını taşıyan uygulaması 61,8 milyona ulaştı.
Yerel yönetimler de tarımı güçlendirmek için yapay zekayı benimsemeye başladı. Guangdong eyaletinin güneyindeki Enping kasabasında, DeepSeek destekli bir hükümet yapay zeka sistemi, çiftçilere zararlı böcek risklerini telefonlarına gönderilen mesajlarla bildiriyor.
Yapay zeka hizmetlerinin hızlı yayılması, Çin’in kent-kır yoksulluk uçurumunun daraltılabileceğine dair umutları artırırken bazı endişeleri de beraberinde getiriyor. Gerçekçi ancak yanıltıcı videolar ve ses kayıtları gibi yapay zeka tarafından üretilen içerikler ile yapay zeka destekli borsa işlem yazılımları gibi çeşitli spekülatif uygulamalar hızla yayılıyor.
Jilin’de parti sekreteri olan Lu, vatandaşları sorumlu yapay zeka kullanımı konusunda eğitmenin önemini vurguladı. Bu nedenle, köylülerin “yapay zeka tarafından üretilen yanıtları nasıl mantıklı ve objektif bir şekilde değerlendirebileceklerini” öğretecek daha fazla eğitim oturumu düzenlemeyi planlıyor.
“Yapay zekanın yükselişi, teknolojik demokratikleşmenin bir dalgasını temsil ediyor. Kırsal bölgeler, kentsel-kırsal bilgi uçurumunu kapatmak için bu fırsatı değerlendirmeli,” diyor Lu.
Jilin eyaletinin kuzeydoğusundaki Jiaohe kasabasında bir köy muhtarı, yapay zekayı köylüler arasında yaygınlaştırmak için doğrudan Tencent ile iletişime geçti. Kasaba genelinde asılan reklamlarda, kasaba halkını “Uygulama mağazasından Tencent Yuanbao’yu arayın” diyerek teşvik etti.
Muhtar Lu, South China Morning Post’a yaptığı açıklamada, sohbet botunun artık kırsal yaşamın bir parçası haline geldiğini belirtti. Köylüler, bitki ve hayvanları tanımlamak, belgeleri incelemek, devlet sübvansiyonlarını araştırmak, tarım ve hayvancılıkla ilgili tavsiyeler almak ve yerel e-ticaret işletmeleri için tanıtım materyalleri oluşturmak gibi çeşitli amaçlarla yapay zeka hizmetlerinden yararlanıyor.
Tencent, özel bir ekip oluşturarak “Yapay Zeka Kırsala Gidiyor” adlı bir kampanya başlattı. Projeye yakın bir Tencent çalışanına göre, “görüntü tanıma ve sesli etkileşim gibi özellikler, çiftçiler için önemli engelleri ortadan kaldırdı.” Şirket ayrıca kırsal ihtiyaçlara daha uygun hale getirmek için yapay zeka modellerini uyarladı ve yerel yetkililerle eğitim konusunda iş birliği yaptı.