Köpek balıkları, yarım yüzyıldır Denizin Dişleri (Jaws) ve Karanlık Sular (The Shallows) gibi filmlerde “yamyam” olarak temsil edildikleri için kötü bir şöhrete sahip. Okyanusun uç yırtıcısı olsalar da, bu kötü şöhret pek de yerini bulmuyor. Son 10 yılda köpekbalıklarının saldırısı sonucu ortalama 6 ölümcül olay yaşandı. Geçtiğimiz yıl ise, bu sayı beşe düştü. Diğer yandan, insanlar yılda 100 milyon köpekbalığı öldürüyor ve bu da, su ekosisteminin bozulmasına sebep oluyor.
Yine de, bir köpekbalığı tarafından ısırılmaktan korkmak oldukça anlaşılır. Bu tür yaralanma olayları zaten nadir görülüyor, Avusturalya’dan gelen yeni bir teknoloji ise bu oranları daha da azaltabilir. Clever Buoy isimli çevre dostu izleme sistemi, su altındaki canlıları standart bir balık radarından daha doğru tespit edip tanıyabilmek için ikili dalga radarı ve yapay zeka kullanıyor.
Shark Mitigation Systems’in kurucusu ve Clever Buoy’un (Akıllı Şamandıra) yaratıcısı Craig Anderson, “okyanustaki her canlı özgün bir parmak izine sahip; bu, canlının yüzme örüntüsü.” diyor. “Geliştirdiğimiz teknoloji, okyanusaki canlıların değişik yüzme örüntülerini öğrenen bir tanıma yazılımı. Bu teknoloji, yüz tanıma yazılımlarının ilk aşamalarındaki haline benziyor.”
Güneş enerjisiyle çalışan dubalar, suyun üzerinde yüzüyor ve okyanusun tabanına veya iskelelere yerleştirilen radar dönüştürücülere bağlı. Her dönüştürücü, 120 metre yarıçapındaki alanda sürekli olarak tanımlama yapıyor. Sistem şu anda, dört saniyeden kısa bir sürede köpekbalıklarını ayırt edebiliyor. Bu tip durumlarda, Clever Buoy, cankurtaranlara köpekbalığının boyutu ve konumu hakkında bilgi veriyor.
Şimdiye kadar, Clever Buoy’un kullanıldığı sahillerde hiç ölümcül olay veya yaralanma yaşanmadı, bunun önemli bir sebebi Clever Buoy’un teknolojisinin hava devriyeleri veya helikopterler gibi geleneksel tespit etme yöntemlerden daha etkili olması.
Bu algoritma, örneğin çekiç başlı köpekbalığını boğa köpekbalığından ayırt edebilirse veya daha önce radarda görünen bir köpekbalığını yeniden radarın alanına girdiğinde tanıyabilirse, Clever Buoy, köpekbalığı popülasyonu ve göç yolları hakkında ve hatta iklim değişikliğinin bu ikisini nasıl etkilediği konusunda önemli bilgiler sağlayabilir.
Clever Buoy, okyanusları daha iyi anlamamıza bulunabileceği katkı veya deniz koruma ve ticari avlanma politikalarına bilgiler sağlamak gibi, sahil güvenliğinin çok daha ötesinde şeyler vaat ediyor. Anderson’a göre, bu teknoloji sayesinde, Avusturalya’da %5’ten azı belirlenebilen beyaz köpekbalıklarının geri kalan %95’i belirlenebilir. Anderson, “Bunun yanında, Clever Buoy, denizdeki ve deniz çevresindeki – dalga yüksekliğinden su sıcaklığına, kirlilik ve asit seviyesine kadar – her şeyi kaydediyor.” dedi.