Almanya’nın Federal Motorlu Taşıma Otoritesi KBA Tesla’dan sürücü destek teknolojisini kastederken “otopilot” kelimesinin kullanımını durdurmasını istedi. KBA, bu isteğe gerekçe olarak müşterilerin teknolojinin yetkinliğiyle ilgili yanıltıcı beklentilere girebileceği endişesini gösterdi.
Alman Bild am Sonntag dergisinde yayınlanan bir habere göre KBA, elektrikli araç şirketi Tesla’ya gönderdiği metinde şirketten “yanlış anlaşılma ve gerçekçi olmayan müşteri beklentilerini ortadan kaldırmak için” bu terimin kullanımını durdurmasını istedi.
Alman Ulaşım Bakanlığı sözcüsü Reuters’e yaptığı açıklamada KBA’nın bu hareketini doğruladı ve: “Tesla’ya, sürücü destek sistemine ithafen otopilot terimini kullanmamalarını arz eden bir mektup gönderildiğini söyleyebilirim.” dedi.
Tesla’dan ise henüz konuyla ilgili resmi bir açıklama gelmedi.
Konuya yakından bakacak olursak Tesla’nın teknolojisi sürücünün yine de yola odaklanmasını gerekli kılıyor. KBA’nın bakış açısına göre ise “otopilot” kelimesi hepimizin de bildiği üzere sürücünün aracı kullanma işini tamamen teknolojiye bırakması anlamına geliyor.
Bu, “otopilot” teriminin Almanya’da aldığı ilk tepki değil. Bu ayın başlarında Almanya Federal Karayolları Araştırma Enstitüsü, Tesla’nın otopilot özellikli Model S aracı için “ciddi trafik tehlikesi” uyarısı yapmıştı. Ayrıca bu terimin sürücü destek sisteminden ziyade tam otonom bir teknoloji beklentisi yarattığını belirtmişti.
Tesla’nın sürücü destek sistemi teknolojiyi kullananların yaptığı kazalar sonrasında mercek altına alınmış durumda. Bu yaz Florida’da yaşanan ve sürücünün otopilot özelliğini kullanırken yaptığı ölümcül kaza da iyice dikkatleri üzerine çekmesine neden oldu.
Florida’daki kazayla ilgili yapılan açıklamada Tesla, hem sürücünün hem de sürücü destek teknolojisinin “parlak gökyüzünde” traktör römorkunun beyaz yan kısmını fark etmediğini, frene basmadan Model S Tesla’nın römork altına girdiğini ve ön camın paramparça hale gelmesini takiben araç sürücünün hayatını kaybettiğini belirtmişti.
Haziran ayında Tesla konuyla ilgili “Bu kaza Tesla otopilot özelliği kullanılarak gidilen 130 milyon milden fazla mesafede yaşanan ilk ölümlü kazadır.” notunu da eklemeyi ihmal etmedi.
Tesla sözcüsü Reuters’e yaptığı açıklamada şirketin müşterilerine sürücü destek sistemini kullanırken sürücünün dikkatini başa yöne vermemesi gerektiğini özellikle belirttiğini belirtmiş ve KBA’nın otopilotun yanıltıcı olduğuyla ilgili iddiasını çürütmeye çalışmıştı. Ayrıca bu terimin insan kontrolünde çalışan sistemler için uzun zamandır sektörde kullanıldığını da dile getirmişti.
“Tıpkı uçaklarda olduğu gibi otopilot doğru şekilde kullanıldığında sürüş yükünü hafifletir ve sadece manuel kullanıma nazaran daha güvenli yolculuk imkanı sağlar.” dedi.
Ancak KBA’nın bu açıklamalardan tatmin olmadığı aşikar. KBA, tüm müşterilerin, endüstriyel otopilot sistemleri ile insan dikkati gerektirmeden çalışan bir teknolojiyle eş anlamlı kullanılabilecek bir sözcüğün yarattığı algı arasındaki farkı ayırt edemeyeceği görüşünde.
Reuters’e göre ilgili mercii, Almanya’daki Tesla sahiplerine de aracı kullanırken tam dikkat vermeleri ve trafik kuralları gereği direksiyon başındayken sürekli tetikte olmaları konusunda uyarıcı bir yazı gönderdi.
Bu ayın başlarında CEO Elon Musk, Tesla’nın bu özelliğinin kullanılarak kaç mil yapıldığını açıklayan bir tweet atmış ve “Toplam Tesla otopilot milleri 222 milyonda” yazmıştı. Bu tweete göre şirketin sürücü destek sistemini ne şekilde isimlendirdiği konusunda pek de şüphesi yok gibi görünüyor.
Florida’daki ölümlü kazadan bahseden blog yazısında şirket, sisteme dahil edilen mekanizmalar sayesinde sürücünün her an kontrolü ele alabilecek şekilde olup olmadığının denetiminin yapılabildiğini belirtti. Bu mekanizmalara sürücünün ellerinin direksiyonda olup olmadığını kontrol eden bir dedektör de dahil.
Bahsi geçen açıklama şu şekilde:
“Önemle belirtmek isteriz ki Tesla, otopilot sistemini varsayılan ayarlarda devredışı bırakmakta ve sistemin henüz beta aşamasında olan yeni bir teknoloji olduğu bilgisini sistemi devreye sokmadan önce açıkça belirtmektedir. Sürücü otopilot sistemini devreye soktuğunda bilgilendirici kutucukta diğer tüm detaylarla birlikte otopilotun “ellerinizi sürekli direksiyonda tutmanızı gerektiren bir sürücü destek sistemi olduğu” ve “aracın kontrol ve sorumluluğunun sizde olduğu” bilgisi verilir. Ayrıca otopilot her devreye sokulduğunda araç sürücüye “Sürekli elleriniz direksiyonda olsun. Kontrolü devralmaya her daim hazır olun.” uyarısı yapar. Sistem düzenli olarak sürücünün direksiyonu tutup tutmadığını kontrol eder ve tutmadığı durumda görsel ve işitsel ikazda bulunur. Sürücü direksiyonu tutana kadar da kademeli olarak aracı yavaşlatır.”
Tesla’nın açıklamada sürücülere yeterince bilgi verdiği aşikar. Lakin tam otonom ya da yarı otonom teknolojiler yaygınlaştıkça güvenlik ve sorumluluklara ilişkin ikiliklere daha da sık rastlayacağız gibi görünüyor.