Göğüsler üzerine inşa edilmiş bir dergi olan dünyaca ünlü Playboy, 2016 Mart sayısından itibaren çıplaklığı ön plana çıkaran bir dergi olmayacağını duyurdu. Derginin bu hamlesinin sebebi kadar, en çok dikkat çeken özelliğini ortadan kaldırdıktan sonra ne yönde hamle yapacağı da merak konusu. Ancak tek bir şey oldukça açık: Playboy’un bu yeniden markalaşma hareketinin temelinde internet bulunuyor. Playboy tavşanlarını bu yönde hareket etmeye mecbur bırakanların porno sektöründekileri etkileyenle aynı güçler olduğu biliniyor.
Playboy, değişikliğin sebeplerinden birinin online pornonun yükselişi olduğunu kabul ediyor. Çıplaklık ve hatta daha fazlası sadece bir Google araması uzağınızdayken Playboy’un daha sıkıcı fotoğrafları artık dikkat çekici bulunmuyor.
Aslına bakılırsa büyük küçük demeden neredeyse herkesin porno içeren bir Tumblr hesabı sahibi olduğu internetin, yetişkinlere yönelik içeriğe düşmanca bir yer olarak düşünülmesi biraz garip. Ancak burada asıl düğüm noktası şu ki konu çıplaklığa gelince birbirinden çok farklı kurallarla yönetilen iki farklı kutup bulunuyor. Birinde serbestçe dağıtılan ve kullanıcıların yüklediği içeriklerin yayınlandığı; XXX Tumblr, PornHub ve Reddit gibi kanunların reddedildiği ve korsan yayıncılığın zirvede olduğu platformlar var. Diğerinde ise kanunlara bağlı kalan yasal porno endüstrisi bulunuyor. Porno endüstrisinin birincinin gölgesinde kaldığını ve para kazanmanın imkansız hale geldiği bir sektör olduğunu da belirtmekte fayda var elbette.
Bazı efsaneler duysak da uzunca bir süredir online pornonun para kazanmak için kolay bir yol olmadığını hepimiz biliyoruz. Korsan içerik yayınlayan video sitelerin çoğalmasından önce bile tüzel ve idari kurumların porno konusunda çok sert davrandığı aşikardı. 2002 yılında Visa ve MasterCard, online iş yapma niyetinde olan yetişkin siteleri için yeni düzenlemeler getirdiğini duyurdu. Eğer yetişkin sitelere kredi kartıyla ödeme yapmak isterseniz bir sürü kural ve ekstra ücrete tabi tutuluyordunuz. Bunun sonucunda ise Stripe ve PayPal gibi en çok tercih edilen ödeme sistemleri pornografik içerik satan herhangi bir yapıyla çalışmayacağını duyurdu. Üstelik bu, daha olayların başlangıcıydı. Kısa bir süre sonra Adalet Bakanlığı, XXX şirketlerinin sonunu getirebilecek bir dizi düzenleme yürürlüğe koydu ve bu durum sektördekiler için ciddi sorunlar yarattı. İnternet daha yaygın hale geldikçe porno sektöründekiler için işler sürekli olarak zorlaştı.
İçerikler internet ortamından mobil uygulamaların korunaklı ortamına geçiş yaptıkça, zorluklar da arttı. Apple, çıplaklığın herhangi bir mobil uygulamada kabul edilmeyeceğini duyurunca, Playboy 2010 yılında sansürlü ve çıplaklık içermeyen bir e-dergi ile App Store’da yer almak zorunda kaldı. Playboy da dahil olmak üzere pek çok yetişkin içeriği sağlayan şirket bu düzenlemeleri tabletlere uyumlu siteler veya web üzerinde çalışan mobil uygulamalar ile atlatmaya çalışmış olsa da, içerikler asla resmi uygulama mağazasındakiler gibi etkin olamadı.
Playboy’un karşılaştığı zorluklardan en büyüğü ise daha fazla porno içeriğinin erişilebilir olması değildi. Bu içerikler her zaman erişilebilir durumdaydı ve her zaman da öyle olacaktı. Ancak asıl sorun daha amatör içeriklere erişmek isteyen kullanıcılar ve ücretsiz porno içerikleri servis edenlerin oyunu kuralına göre oynamamasıydı. Yasalara saygılı pornocular ciddi yaptırımlar ve çıplaklık karşıtı kurumsal çevreler tarafından engellenirken arşivciliğe ait yönetmeliklere veya ödeme sistemlerini umursamayan korsan pornocular zincirini kopardı ve hem üretilmesi eskisinden daha pahalı olan bir ürünün değerini düşürdü hem de dürüst pornocular için para kazanmayı imkansız hale getirdi. Bu esnada Playboy, Lindsay Lohan’ın 2012 yılındaki pozları gibi gerçekten ses getiren içerikler sunsa da bu fotoğraflar bedava internet sitelerinde anında yayınlandığından derginin satın alma oranı ciddi oranda düştü. Elbette siz üretim maliyetlerini ve yasal sınırlamaları düşünürken sahip olduğu malları bedavaya verenlerle yarışmak çok zor hale geliyor.
Üstelik tüm bunlar olurken basılı dergilerin ve internet sitelerinin yerine Apple ve Facebook gibi çıplaklık karşıtı uygulamaların geçtiğini düşünürsek, Playboy’un neden “yaramaz” tarafından vazgeçtiğini ve daha ana akım bir dergi olarak şansını denemek istediğini anlamak kolaylaşıyor. Basılı yayıncılık ölmek üzere olsa da porno içerikli bir dergiden ziyade daha risksiz bir dergi olarak yayın hayatına devam etmek özellikle de Playboy gibi bir markanın şansını arttırıyor.
Playboy yayın hayatına başladığında porno üretmek ciddi bir suçtu ve Hugh Hefner, adeta bir devrim yaratarak seks ve çıplaklığı şık bir hale getirdi. Onlarca yıl sonra ise toplum meşru ve yasalara uyan pornoculara sırt çevirirken meydan yasalarla pek de alakası olmayan oyunculara kaldı. Porno ve seks konusunda gittikçe daha özgür davranan bir toplumun, bu içeriklerin üretilmesini daha ahlaksız bir kesime bırakmayı kabullenmesi oldukça ilginç. Ancak sonuç o ki Playboy’un ana akım dergiciliğe yönelmesi çok da şaşırtıcı değil. Zira çıplaklığa son verdikten sonra Playboy.com (Editörün notu: Türkiye’den erişiminin yasak olması ise ayrı bir tartışma/utanç konusu.) sitesinin trafiğinin dörde katlanmış olduğu göz önünde bulundurulursa, “seks satar” söyleminin geçerliliğini kaybetmiş olma ihtimali akıllara geliyor.